Geschiedenis van de luchtvaart

Inleiding

Dit artikel behandelt de geschiedenis van de luchtvaart. Het kan vooral dienen als basis voor een spreekbeurt of om snel inzicht te krijgen in belangrijke momenten van de burgerluchtvaart. Uiteraard is er nog veel meer te vertellen over de luchtvaart, bijvoorbeeld over de laatste ontwikkelingen, over militaire vliegtuigen, over rampen met vliegtuigen, over de gang van zaken op vliegvelden en over veiligheidsmaatregelen in en rond het vliegtuig.

Eerste ontwerp vliegmachine

In 1500 ontwierp de Italiaan Leonardo DaVinci het eerste ontwerp van een vliegmachine. Tot het moment dat er een echt vliegtuig bestond, wilden mensen net als vogels vliegen. Met namaakvleugels. Dat lukte uiteraard niet. Otto Lilienthal zweefde in 1880 met een zweeftoestel naar beneden. Het is nog steeds mogelijk met een soort vlieger te zweven vanaf een hoge berg naar beneden.

Hete luchtballon

In 1783 was er de eerste vlucht met een heteluchtballon, gebouwd door de Franse broers Montgolfier. Een luchtballon stijgt doordat hete lucht lichter is dan koude lucht. Een luchtballon heeft een gat aan de onderkant, waaronder een vuurtje wordt gestookt. Door het vuur wordt de lucht verwarmt en stijgt de ballon. Een luchtballon is niet bestuurbaar: de wind bepaalt waar je heen gaat.

Zeppelin

In 1900 stijgt het eerste grote luchtschip op, de zeppelin. De zeppelin ziet eruit als een grote sigaar. Het heeft een huisje onder de sigaar, genaamd “gondel” en is bestemd voor passagiers en bemanning. De zeppelin wordt voortgedreven door propellers en is daardoor bestuurbaar. Het moet echter niet te hard waaien. De zeppelin kan ver reizen. In 1929 heeft de zeppelin een reis vanuit Duitsland naar de Verenigde Staten van Amerika gemaakt en weer terug. In 66 uur vloog je met een zeppelin van Frankfurt naar New York, terwijl een passagiersschip er 6 dagen over deed om de Atlantische oceaan over te steken. Na een grote ramp in 1937, waarbij 36 mensen de dood vonden, kwam er een voorlopig einde aan het tijdperk van de grote zeppelins.

Zweefvliegtuigen

Aan het einde van de 19e eeuw waren veel mensen bezig met zweefvliegtuigen. Ze slaagden er niet in een motor te bouwen die licht genoeg was om mee te vliegen. Of het vliegtuig zelf was te zwaar.

Gebroeders Wright

In 1903 leefden de twee broers Wilbur en Orville Wright in de Verenigde Staten. Zij waren de eerste mensen die een vliegtuig met motor bouwden die echt kon vliegen. Dat was een open vliegtuig, gemaakt van hout en katoen. Vanaf dat moment ging het snel. In 1909 vond de eerste vlucht plaats over het Kanaal tussen Engeland en Frankrijk (35 km), door Louis Blériot.

KLM

In Nederland richtte Albert Plesman de KLM op, de oudste internationale luchtvaartmaatschappij ter wereld. In 1920 kon je met de KLM van Amsterdam naar Londen vliegen. In dat jaar vervoerde de KLM 345 passagiers en 25 duizend kilo post en vracht. Tegenwoordig kan in één vlucht met een Boeing 747, wel 466 passagiers en nog eens 20 duizend kilo post en vracht worden vervoerd. Onze landgenoot Anthony Fokker, die wereldberoemde vliegtuigen bouwde, vloog in 1922 boven Haarlem in zijn “Spin”. Die naam had hij gekozen vanwege alle draden in het vliegtuig.

Eerste wereldoorlog

Tijdens de eerste wereldoorlog (1914-1918) verbeterden de vliegtuigen heel snel. Eerst werden de vliegtuigen gebruikt om vanuit de lucht verkenningen uit te voeren. Al snel daarna begonnen de piloten op de vijandelijke piloten te schieten. Eerst met pistolen, daarna met machinegeweren. Ook gingen ze bommetjes gooien, zo ontstond de bommenwerper. Aan het einde van de eerste wereldoorlog was het vliegtuig volwassen geworden. De vliegtuigen waren vooral dubbeldeks vliegtuigen, vliegtuigen met dubbele vleugels, of zelfs met drie vleugels.

Charles Lindbergh

In 1927 werd de eerste solovlucht gemaakt over de Atlantische oceaan met een vliegtuig, door Charles Lindbergh, een Amerikaan. Hij vloog meer dan 32 uur en viel bijna in slaap.

Tweede wereldoorlog

Als de tweede wereldoorlog uitbreekt (1939 – 1945) hebben Duistland en Engeland bommenwerpers die 400 kilometer per uur vliegen en jachtvliegtuigen die bijna 600 kilometer per uur vliegen. De ontwikkeling van het vliegtuig maakt een grote sprong. Alle toestellen worden sneller, groter en zwaarder. Ook doet de eerste helikopter zijn intrede, de Sikorsky vliegt voor het eerst in 1940.

Ontwikkeling van de straalmotor

Een belangrijke ontwikkeling is de straalmotor. Aan het eind van de tweede wereldoorlog hebben Engeland en Duitsland allebei een straaljager. Het eerste passagiersvliegtuig met straalmotor vliegt voor het eerst in 1952. De vliegtuigen met een straalmotor vliegen sneller en stiller. Een reisje Amsterdam – New York duurt met een straalvliegtuig nog maar 7 uur, in plaats van 14 uur met een gewone motor.

Boeing 747 en Concorde

De Amerikanen bouwen vanaf 1969 de Boeing 747. Dit is een heel groot verkeersvliegtuig voor 500 passagiers dat kan vliegen met een snelheid van 900 kilometer per uur. De Engelsen en Fransen bouwen de Concorde (1969). Dit vliegtuig kan 2300 kilometer per uur vliegen. Er zijn er maar 16 van gebouwd. Snel vliegen in de Concorde is veel en veel duurder dan wat minder snel vliegen in een Boeing 747. Inmiddels vliegt de Concorde niet meer, na een ernstig ongeluk in 2000, waarbij 113 mensen om het leven kwamen. De laatste vlucht was in 2003.

Plaatjes vliegtuigen

Het is heel eenvoudig op internet plaatjes te zoeken van de in dit artikel behandelde vliegtuigen en luchtvaatgtuigen. Gebruik een zoekmachine en stel in op afbeeldingen.

Tijdbalk

1500 eerste ontwerp van vliegmachine

1783 eerste vlucht met heteluchtballon

1880 zweefvlucht van Otto Lilienthal

1900 vlucht zeppelin

1903 vliegtuig van de broers Wright

1909 eerst vlucht over het Kanaal

1919 lijndienst tussen Parijs en Brussel

1920 met KLM van Amsterdam naar Londen

1927 solovlucht Charles Lindberg over atlantische oceaan

1929 reis zeppelin van Duitsland naar VS

1940 eerste helikopter van Sikorsky

1952 eerste passagiersvliegtuig met straalmotor

1969 Amerikanen bouwen Boeing 747, Engelsen en Fransen bouwen de Concorde

2003 laatste vlucht Concorde

Links