Te hoge hypotheeklening voorkomen door gedragscode

Inleiding

Mensen kunnen flink in geldnood en problemen komen door een te hoge hypotheekschuld. De kredietcrisis heeft laten zien dat het verlenen van te hoge hypotheekleningen door banken en verzekeraars tot grote maatschappelijke onrust kan leiden. Om dit in de toekomst te voorkomen is in 2007 de Gedragscode voor Hypothecaire Financieringen geïntroduceerd. In dit artikel een korte uitleg over deze gedragscode.

Geld lenen: voor een huis en voor overige (consumptieve) zaken

Geld lenen voor een huis zal in veel gevallen een verstandige keuze zijn. Door zelf een huis te kopen en deze te financieren met een hypotheeklening kan er geprofiteerd worden van de waardestijging van het huis. Tevens kan er gebruik worden gemaakt van de hypotheekrenteaftrek. Toch is er zeker ook een risico verbonden aan een hypotheeklening.

Geld lenen voor andere (consumptieve) zaken is niet altijd verstandig en ook niet zonder risico’s. Helaas is het ook niet altijd te voorkomen. Geld lenen kost geld. De kosten verschillen nogal per leningsoort .

Om te voorkomen dat privé personen teveel in geldnood en financiële problemen komen zijn er gedragscodes voor verantwoord lenen in het leven geroepen. Voor consumptieve kredieten (dus niet voor hypotheken) is er de gedragscode van de VFN . Voor hypotheekleningen geldt de zogenaamde Gedragscode Hypothecaire Financieringen.

Gedragscode Hypothecaire Financieringen

De gedragscode Hypothecaire Financieringen (GHF) heeft als doel de consument te beschermen tegen een te hoge hypotheek. De gedragscode is tot stand gekomen in overleg met de Vereniging Eigen Huis, De Nederlandsche Bank, het Ministerie van Economische Zaken en de Consumentenbond.

In de gedragscode zijn voorwaarden opgenomen voor de berekeningen van de maximale hoogte van de hypotheekschuld en hypotheeklasten (de leencapaciteit). Dit is van groot belang om te voorkomen dat consumenten worden opgezadeld met hypotheeklasten die ze zich eigenlijk niet kunnen veroorloven. Tevens zijn er in de gedragscode bepalingen opgenomen over reclame-uitingen in folders en de opbouw en inhoud van offertes en voorwaarden. Kredietverstrekkers zijn verplicht de Gedragscode toe te passen bij het vaststellen van de maximale hypotheeksom.

Voor de bepaling van de leencapaciteit zijn strikte voorwaarden opgesteld. Deze moeten voorkomen dat consumenten hoge hypotheekleningen kunnen afsluiten op basis van een lage variabele of zeer kortlopende rente.

Voor de bepaling van het maximaal te lenen bedrag wordt gekeken naar de terugbetaalcapaciteit van de consument. Bij een hypotheek met een korte rentevastperiode zal de rente over het algemeen relatief laag uitvallen. Een lage rente betekent een lage maandlast en daardoor zou een relatief hoge hypotheek kunnen worden afgesloten. Het risico bij dergelijke hypotheekleningen zit hem in het feit dat de kortlopende rente zou kunnen gaan stijgen. Als dat gebeurt gaan de maandelijkse rentelasten snel omhoog en kan men deze niet meer betalen.

Met de Gedragscode wordt hier rekening mee gehouden door gebruikt te maken van de zogenaamde ‘toetsrente’. Bij een rentevastperiode van 9 jaar of korter dan is men verplicht om te rekenen met de toetsrente, ook al is de rente die u betaalt lager. Hierdoor zal de berekende leencapaciteit lager uitvallen dan wanneer er gerekend wordt met de (lagere) variabele rente. En dat behoedt de consument voor onvoorziene rentestijgingen met te hoge rentelasten als gevolg.

Er mag van de Gedragscode worden afgeweken. De kredietverstrekker moet dan wel duidelijk aangeven dat er is afgeweken van de Gedragscode. Tevens moet u op de eventuele gevolgen gewezen worden.

Conclusie

Het aangaan van een hypothecaire schuld is niet zonder risico’s. Zeker in economisch zeer goede tijden werd nogal eens voorbij gegaan aan deze risico’s. Door een hypotheeklening af te sluiten met een zeer korte (of variabele) renteperiode worden de rentekosten laag gehouden. En hierdoor kan er veel geleend worden. Bij stijgende rente kan men echter snel in betalingsproblemen geraken, met alle gevolgen van dien. Om dit te voorkomen wordt er nu met een toetsrente gerekend voor de bepaling van de maximaal te verstrekken hypotheek. Dat is beter voor u als consument en uiteindelijk ook voor de geldverstrekker en de maatschappij.